Η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ με Ερώτησή της αναδεικνύει με έντονο τρόπο το οξύτατο πρόβλημα της οδικής απομόνωσης και επικινδυνότητας στην περιοχή της Γορτυνίας, εξαιτίας των κατολισθήσεων που συχνά πυκνά συμβαίνουν στην Εθνική Οδό 74 (Τρίπολης – Πύργου), παρουσιάζοντας την αγανάκτηση των κατοίκων και φορέων της περιοχής που ―λόγω της ακαταλληλότητας των παράπλευρων υποδομών και της αδυναμίας εξυπηρέτησης βασικών αναγκών, όπως η μεταφορά ιατρικών περιστατικών― βρίσκονται αντιμέτωποι με επικίνδυνες συνθήκες, κοινωνική απομόνωση και αποκλεισμό. Το ΚΚΕ καταγγέλλει ανοιχτά το χρηματοδοτικό πλαίσιο της ΕΕ και των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων, το οποίο βασίζεται στην αρχή της ανταποδοτικότητας και της ανάλυσης κόστους-οφέλους, αφήνοντας κρίσιμες υποδομές χωρίς προτεραιότητα, εφόσον δεν θεωρούνται οικονομικά “επωφελείς”.
Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δια στόματος του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου κ. Fitto, ουσιαστικά μεταθέτει την ευθύνη στην ελληνική πλευρά, επικαλούμενη τις αρχές της επιμερισμένης διαχείρισης και επικουρικότητας. Επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη χρηματοδότησης για το συγκεκριμένο έργο και υπερασπίζεται το εργαλείο της ανάλυσης κόστους-οφέλους ως βασικό κριτήριο επιλογής των επενδύσεων.
Το συμπέρασμα είναι ότι, παρά το επείγον και ζωτικό της σημασίας του έργου για την ασφάλεια και καθημερινότητα των κατοίκων, η ΕΕ δεν δεσμεύεται για την άμεση στήριξή του. Το ισχύον ευρωπαϊκό θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο δεν επιτρέπει χρηματοδοτήσεις έργων που δεν θεωρούνται οικονομικά αποδοτικά, ακόμη και αν είναι κρίσιμα για το δημόσιο συμφέρον και τη ζωή των πολιτών.
Η πολιτική αυτή αναδεικνύεται ως στρατηγική σύγκρουσης ανάμεσα σε κοινωνικές ανάγκες και οικονομική αποδοτικότητα.
Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ και η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
«Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001461/2025
Παραμένουν και πολλαπλασιάζονται τα προβλήματα στην εθνική οδό Τρίπολης-Πύργου λόγω συνεχών κατολισθήσεων. Εξαιτίας των κατολισθήσεων στον δρόμο-καρμανιόλα ΕΟ74, η περιοχή της Γορτυνίας έχει κοπεί στα δύο, ενώ οι κάτοικοι της περιοχής δεν μπορούν να εκτελέσουν ούτε τις πιο απλές καθημερινές δουλειές. Η γενικότερη οδική υποδομή είναι προβληματική, αφού οι παράδρομοι εξυπηρετούν μεγάλο όγκο οχημάτων δεδομένης της εξίσου απαράδεκτης κατάστασης στον παραλίμνιο δρόμο που συνδέει τις περιοχές Τροπαίων-Κοντοβάζαινας με την Εθνική Οδό Πατρών-Τρίπολης, καθώς και των Λουτρών Δημητσάνας που δεν μπορεί να καλύψει την ανάγκη κυκλοφορίας μεγάλων οχημάτων. Ακόμα χειρότερα, εμποδίζεται η διακομιδή ιατρικών περιστατικών από το Κ.Υ. Τροπαίων.
Η παραπάνω απαράδεκτη κατάσταση είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα των αποτελεσμάτων της πολιτικής κόστους-οφέλους που διέπει ΕΕ, κυβέρνηση ΝΔ και όλες τις προηγούμενες, αφού ο συγκεκριμένος οδικός άξονας είναι «μη επιλέξιμος» για χρηματοδότηση λόγω “ανταποδοτικότητας”.
Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή:
Πώς τοποθετείται σχετικά με το κατεπείγον αίτημα των κατοίκων της Αρκαδίας και των μαζικών φορέων τους για άμεση χρηματοδότηση και υλοποίηση του ζωτικού έργου της Εθνικής οδού Τρίπολης-Πύργου στο τμήμα Βυτίνα-Αρχαία Ολυμπία με παράκαμψη των Λαγκαδίων;
Πώς τοποθετείται σχετικά με το γεγονός ότι η πολιτική ΕΕ και κυβερνήσεων με βάση το κόστος-όφελος αφήνει κρίσιμες για τη ζωή και την καθημερινότητα του λαού οδικές αρτηρίες ασυντήρητες, ανολοκλήρωτες και, τελικά, επικίνδυνες για τη ζωή και την ασφάλειά του;
Η απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Fitto εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η πολιτική συνοχής στηρίζει την Ελλάδα με επενδύσεις σε οδικές υποδομές μέσω του τομεακού προγράμματος «Μεταφορές» και των περιφερειακών προγραμμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά ευθυγραμμίζονται με τις προτεραιότητες του προγράμματος και το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις αρχές της επιμερισμένης διαχείρισης και της επικουρικότητας που διέπουν τα ταμεία της πολιτικής συνοχής, η επιλογή και η υλοποίηση των έργων αποτελεί ευθύνη των αρμόδιων εθνικών και περιφερειακών διαχειριστικών αρχών. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που διαβίβασαν οι αρμόδιες αρχές, δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη χρηματοδότηση του εν λόγω έργου.
Σύμφωνα με το άρθρο 73 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του κανονισμού περί κοινών διατάξεων (ΚΚΔ) 2021/1060, η Επιτροπή θεωρεί ότι η ανάλυση κόστους-οφέλους αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τον προσδιορισμό της βέλτιστης σχέσης μεταξύ του ποσού της στήριξης, των δραστηριοτήτων που αναλαμβάνονται και της επίτευξης των στόχων, ώστε να δοθεί προτεραιότητα σε επενδύσεις που αφορούν τη διαρθρωτική κινητικότητα και τη βελτίωση της ασφάλειας. Ειδικά όσον αφορά τις μεγαλύτερες επενδύσεις, η ανάλυση κόστους-οφέλους βοηθά τις αρμόδιες εθνικές αρχές να καθορίσουν το καταλληλότερο πεδίο εφαρμογής των έργων, το ύψος της χρηματοδότησής τους από την ΕΕ και την προστιθέμενη αξία για την κοινωνία. Αυτή η προστιθέμενη αξία μπορεί να περιλαμβάνει τον οικονομικό αντίκτυπο καθώς και την οδική ασφάλεια».
